Wat is stress?

Stress hebben we allemaal nodig. Het helpt als we iets voor elkaar willen krijgen, het helpt als we in gevaar zijn en als we iets af willen maken.

Als je een stressreactie krijgt dan druk je als het ware je gaspedaal in (de auto dient hier als metafoor) en dat kan hard of zacht zijn, net wat nodig is. Dan merk je ook dat je sneller gaat ademen, je hart gaat sneller kloppen, je wordt actief, gaat snel of haastig handelen, enz. Ook gebeurt het nodige in je lichaam wat je niet direct merkt: je bloeddruk die iets stijgt, focus op één ding en geen oog voor wat anders, enz.

Wat is chronische stress?

Als je je auto niet op tijd laat stoppen om te tanken, of om af te koelen als je heel hard hebt gereden, of als je geen onderhoud laat plegen terwijl je als maar doorrijdt, dan kan het misgaan en kan je auto langs de weg stil komen te staan.

Zo is het ook bij jou: als je hard werkt, je krijgt het werk van een collega erbij, en je blijft doorgaan zonder dat je tijd neemt om rust te nemen. Je hebt ook nog privé een druk leven door mantelzorg en/of je gezin. Dan gaat het net zoals bij een auto en gaat het op een gegeven moment niet meer. Als dit maar lang genoeg duurt, dan kan je er ziek van worden.

Combinaties van oorzaken

Er zijn vele oorzaken waardoor een mens overbelast kan raken. Doorgaans spelen er meerdere oorzaken tegelijk waar dan een te veel van is. Denk aan combinaties van: werken, piekeren, eenzaamheid, gebrek aan sociale steun en/of waardering, fanatiek sporten, een chronische ziekte (psychisch of lichamelijk), gevoelens van angst en onveiligheid, trauma, een ongezonde leefstijl. Zelfs leuke dingen (een avondje stappen met vrienden) kunnen op een gegeven moment voor te veel stress in je lijf zorgen.

Waarom word je er ziek van

Chronische stress heeft invloed op je lichaam en op je geest. Het is van invloed op lichamelijke functies en veroorzaken veranderingen in je hart- en vaatsysteem, je spijsverteringsstelsel, je brein (geheugen, concentreren, hoe goed kan je overzicht behouden), op je stemming, vermoeidheid, je wordt prikkelbaar, kort lontje, of een sombere bui die wat langer duurt, enz.

Hoe kan je in een burn-out terecht komen

Als dit maar door en door gaat, pleeg je roofbouw. Je veerkracht en je energieniveau nemen verder af en de stressklachten nemen toe. Op den duur veranderen de (regel-) functies in je brein en in de rest van je lichaam. Je put je jezelf uit. De effecten hiervan merk je aan alle kanten: lichamelijk, emotioneel en cognitief (geheugen, overzicht creëren en concentratievermogen).

Elementen om dit proces te keren:

• Lichamelijk herstellen: rusten, slapen, geregeld herstelmomenten inlassen, enz.
• Energie herstellen en opbouwen
• Conditie opbouw en vitaliteit vergroten
• Werken aan verbeteren zelfmanagementvaardigheden
• Vergroten van mentale veerkracht
• Lichaamsbeweging (wandelen bv.)
• Ontspanningsoefeningen doen
• Gezonde voeding (volgens de Schijf van vijf)
• Voldoende slaap (op tijd naar bed, geen of zo min mogelijk schermtijd ’s avonds, telefoon niet in de slaapkamer, ’s avonds ‘opslomen’ (rustige dingen doen, in bad gaan, bladeren in een tijdschrift, slow tv-kijken, enz.)
• Werken aan (saboterende) overtuigingen die je in de weg zitten en maken dat je over je grenzen heengaat.

Blijf er niet mee rondlopen en neem contact met me op als je dit herkent.